Vì sao các nhóm thân Iran ở Iraq ‘án binh bất động’ trong xung đột Israel-Iran?

Tin Tức Hot

Chuyên gia cho rằng các nhóm thân Iran ở Iraq đã cố gắng tránh xa cuộc xung đột Iran-Israel, nhưng nếu thỏa thuận ngừng bắn mong manh sụp đổ, lực lượng này có thể cảm thấy buộc phải phản ứng.

Tại Iraq – nơi lợi ích của Mỹ và Iran tồn tại trong trạng thái kề cận – căng thẳng leo thang giữa Washington và Tehran thường được cảm nhận rõ rệt trên thực địa.

Trong cuộc chiến Israel-Iran kéo dài 12 ngày hồi tháng trước, với các đợt tấn công của Israel và Mỹ nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran, lo ngại gia tăng rằng các phe phái thân Tehran tại Iraq sẽ trả đũa các mục tiêu của Mỹ hoặc Israel.

Tuy nhiên, điều bất ngờ là các lực lượng bán quân sự nằm dưới sự hậu thuẫn của Lực lượng Huy động Nhân dân (PMF) – một lực lượng bán quân sự chính thức của Iraq – phần lớn vẫn im lặng. Sự im lặng bất thường này không phải ngẫu nhiên, mà là kết quả của một mạng lưới tính toán chiến lược đầy phức tạp.

Khi các máy bay ném bom B-2 Spirit của Mỹ xâm nhập không phận Iraq để tấn công cơ sở làm giàu uranium ngầm của Iran tại Fordow, nhóm Kataib Hezbollah – một trong những lực lượng dân quân dòng Shiite thân Iran mạnh nhất – đã ra một tuyên bố có phần dè dặt.

Thay vì đe dọa trả đũa, nhóm này lại chuyển hướng giận dữ vào trong nước, lên án chính phủ Iraq vì đã không bảo vệ được không phận quốc gia, đồng thời cảnh báo rằng những sơ hở như vậy khiến Iraq ngày càng dễ bị tổn thương và mất quyền kiểm soát.

Các phe phái thân Iran ở Iraq vẫn tuyên thệ trung thành về mặt tư tưởng với Iran, nhưng đang ngày càng hành động độc lập hơn với Tehran, theo tờ The New Arab.

Bài học từ Lebanon

Kinh nghiệm của lực lượng Hezbollah tại Lebanon trong cuộc chiến với Israel năm ngoái đã tác động đáng kể đến tính toán chiến lược của các phe phái thân Iran ở Iraq, trong bối cảnh xung đột tại Trung Đông gần đây leo thang.

Việc Hezbollah liên tục hứng chịu các đợt tấn công quân sự từ Israel trong nhiều tháng đã trở thành một lời cảnh báo cho các lực lượng khác thuộc “Trục Kháng chiến”.

Đối với các nhóm thân Tehran tại Iraq, những tổn thất của Hezbollah càng nhấn mạnh cái giá phải trả khi đối đầu trực diện với Israel – nhất là khi những cuộc đối đầu như vậy có nguy cơ dẫn đến các hành động trả đũa không cân xứng mà không đem lại lợi ích chiến lược rõ ràng. Vì vậy, các phe phái Iraq đã lựa chọn cách tiếp cận kiềm chế hơn trước làn sóng căng thẳng gia tăng hồi tháng trước.

Các quyết định của lực lượng này phản ánh mong muốn tránh sa vào kiểu chiến tranh tiêu hao đã làm suy yếu năng lực tác chiến của Hezbollah và khiến Hezbollah mất đi nhiều nhân sự cấp cao. Theo giới quan sát, các dân quân thân Iran tại Iraq ngày càng tỏ ra dè dặt trước việc tự đặt mình vào tầm hỏa lực của Israel nếu không có một lý do cấp thiết về mặt quốc gia. Thay vào đó, họ ưu tiên củng cố quyền lực chính trị và bảo toàn lợi ích của mình tại Iraq.

“Các lực lượng dân quân Shiite thân Iran ở Iraq đã ghi nhận một cách nghiêm túc sự thay đổi trong cán cân chiến lược giữa Israel và Trục Kháng chiến trong chín tháng qua. Đòn giáng nặng nề vào Hezbollah hồi mùa đông năm ngoái, sự sụp đổ của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad ở Syria vào tháng 12-2024, cùng với các đợt không kích của Israel nhằm vào Iran hồi tháng trước đã tạo ra một cục diện chiến lược hoàn toàn mới” – ông Marco Carnelos, cựu Đại sứ Ý tại Iraq, chia sẻ với The New Arab.

“Dĩ nhiên, đây chưa phải là một trạng thái ổn định, vì Iran đã thể hiện năng lực trả đũa đáng kể – điều mà ở một mức độ nào đó là vượt ngoài dự đoán. Tuy nhiên, các nhóm PMF thân Iran vẫn chọn cách thận trọng, đặc biệt khi cân nhắc đến sự hiện diện quân sự dày đặc của Mỹ tại Iraq và mức độ sẵn sàng khai hỏa mà Mỹ thể hiện ở thời điểm hiện tại” – ông Carnelos nói thêm.

Iran ưu tiên kiềm chế

Phản ứng của Tehran trước chiến dịch “Sư tử Trỗi dậy” của Israel và các cuộc không kích của Mỹ nhằm vào cơ sở hạ tầng hạt nhân của Tehran được đánh giá là khá chừng mực. Thay vì lựa chọn trả đũa quy mô lớn hay mang tính khiêu khích, Iran đã hành động một cách lý trí, tránh leo thang đối đầu đồng thời với hai quốc gia hạt nhân.

Phù hợp với lập trường đó, nhiều khả năng giới lãnh đạo Iran đã gửi đi chỉ thị rõ ràng tới các đồng minh ở Iraq và nhiều nơi khác trong khu vực, yêu cầu họ hành xử thận trọng.

Với việc Tehran tỏ ra muốn giảm thiểu rủi ro tính toán sai lầm hoặc nguy cơ xung đột lan rộng ngoài dự kiến, lập trường cẩn trọng của Tehran không chỉ phản ánh mong muốn kiểm soát áp lực quốc tế, mà còn cho thấy nỗ lực duy trì sự gắn kết trong liên minh khu vực. Chiến lược này giúp tránh các hành động có thể dẫn đến phản ứng trả đũa áp đảo.

“Phản ứng của Iran trước cuộc xung đột lần này cũng được tính toán kỹ lưỡng và giới hạn ở mức độ nhất định, cho thấy họ thiên về phương án kiềm chế hơn là leo thang. Nhiều khả năng Tehran đã khuyến cáo các lực lượng dân quân đồng minh nên thận trọng” – nhà phân tích người Iraq, Omar al-Nidawi, nhận định.

Con đường phía trước

Với việc chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa được Israel và Iran bước vào một thỏa thuận ngừng bắn mong manh, hiện vẫn chưa rõ các phe phái vũ trang thân Iran ở Iraq sẽ hành động ra sao trong thời gian tới. Dù về mặt tuyên truyền các nhóm này vẫn giữ quan điểm đồng điệu với Tehran, phản ứng của họ nếu thỏa thuận ngừng bắn đổ vỡ vẫn còn là một dấu hỏi lớn.

Liệu các nhóm thân Iran ở Iraq sẽ tiếp tục kiềm chế để bảo vệ vị thế hiện nay trong bộ máy nhà nước Iraq? Hay sẽ điều chỉnh lập trường trước những thay đổi trong dòng chảy khu vực?

Các chuyên gia cho rằng trước mắt những câu hỏi này vẫn chưa có lời đáp khi các nhóm vũ trang ở Iraq đang cân nhắc giữa leo thang, điều chỉnh hoặc tiếp tục im lặng một cách chiến lược trong bối cảnh địa chính trị đang liên tục biến động.

Các phe phái thân Iran ở Iraq “không mong muốn bị cuốn vào cuộc chiến, dù các nhóm kháng chiến luôn sẵn sàng đáp trả”, một quan chức đại diện cho Asa’ib Ahl al-Haq – một trong những nhóm dân quân Shiite thân Tehran chủ chốt ở Iraq – nói. Người này nhấn mạnh rằng “mọi việc sẽ còn phụ thuộc vào diễn biến tình hình và mức độ ảnh hưởng đến đất nước chúng tôi”.

Các chuyên gia về Iraq đánh giá nghiêm túc tuyên bố này.

“Khi thỏa thuận ngừng bắn đang có hiệu lực, các nhóm vũ trang thân Iran ở Iraq nhiều khả năng sẽ án binh bất động và tránh những hành động lớn. Họ vẫn sẽ thể hiện tình đoàn kết với Tehran thông qua các tuyên bố công khai, nhưng sẽ không hành động trực tiếp trừ khi tình hình thay đổi” – ông Hayder al-Shakeri, nhà nghiên cứu thuộc Chương trình Trung Đông và Bắc Phi của Viện Chatham House (Anh), nói với The New Arab.

Dù vậy, theo ông al-Shakeri, thỏa thuận ngừng bắn này rất mong manh, các phe phái đó vẫn để ngỏ các phương án. Nếu xung đột leo thang trở lại, chúng ta có thể thấy họ thay đổi lập trường một cách nhanh chóng.

Giới Thiệu Nhà Cái Chơi Số Đề Uy Tín Bamboo21

• Tỷ Lệ Cược Cao: Nhà cái Bamboo21 có tỷ lệ cược cao kỷ lục mà chưa có nhà cái online nào đánh bại được. Với tỷ lệ 1 ăn đến 99, có thể khẳng định đây là nơi chơi lô đề lời nhất trên mạng hiện nay.
• Đăng Ký Dễ Dàng Và Nhanh Chóng: Chỉ mất 5 phút để sở hửu được 1 tài khoản an toàn và bảo mật nhất. Bamboo21 áp dụng hệ thống tân tiến và hiện đại nhất. Để đảm bảo an toàn thông tin khách hàng.
• Thanh Toán Uy Tín Và Linh Đọng: Nhà cái Bamboo21 hỗ trợ nạp tiền rút tiền 24/7 kể cả ngày lễ và tết. Với đội ngũ nhân viên hùng hậu, mọi thao tác nạp rút tiền đều được thực hiện nhanh nhẹn nhất có thể. Để nâng cao trải nghiệm của người chơi và nhu cầu tiêu dùng khách hàng.
• Nhiều Trò Chơi Online Trưc Tuyến: Hiện tại nhà cái có sẵn trên 40 trò chơi đáp ứng nhu cầu khách hàng khi tham gia.Bài Baccarat, Bài Long Hổ , Xóc Dĩa , Bầu Cua, Tài Xỉu, Roulette… Còn nhiều trò chơi dân gian đang chờ bạn khám phá.